- Czy pracodawca może wysłać pracownika na przymusowy urlop wypoczynkowy?
Urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, w porozumieniu z pracownikami i biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Jak to wygląda w czasie epidemii? Kiedy pracodawca może wysłać pracownika bez jego zgody na urlop wypoczynkowy? Odpowiadamy.
Planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi, czyli tzw. urlopu „na żądanie”. Pracodawca nie ustala planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę lub gdy u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa. W takich przypadkach pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem biorąc pod uwagę wniosek pracownika i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.
Obowiązujący stan epidemii to sytuacja wyjątkowa. Jak dzisiaj wygląda kwestia urlopów?
Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca zobowiązany jest udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Jeżeli z przyczyn leżących po stronie pracodawcy lub pracownika pracownik nie wykorzysta całego urlopu do końca roku, z dniem 1 stycznia następnego roku urlop ten stanie się urlopem zaległym.
Czy pracodawca może wysłać pracownika bez jego zgody na urlop wypoczynkowy?
Udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego przez pracodawcę w drodze jednostronnej decyzji, czyli bez zgody pracownika, jest dopuszczalne jedynie w przypadku polecenia wykorzystania przez pracownika urlopu zaległego oraz w przypadku polecenia wykorzystania przez pracownika przysługującego mu urlopu w okresie wypowiedzenia.
Oznacza to, że pracodawca może „wysłać” pracownika na zaległy urlop, czyli niewykorzystany w roku 2019, szczególnie w okresie epidemii, tzn. w czasie, gdy jego zakład pracy został zamknięty zgodnie z odrębnymi przepisami lub nastąpiły inne uzasadniające okoliczności związane z epidemią. Dotyczy to jednak wyłącznie urlopu zaległego.
Co ważne, termin wykorzystania zaległego urlopu upływa 30 września danego roku.
Jeżeli pracownik wykorzystał cały urlop za rok ubiegły, to pracodawca może „wysłać” go na przymusowy urlop wypoczynkowy?
Nie, taka możliwość nie dotyczy urlopu bieżącego, czyli za rok 2020.
Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
2. W Sejmie Tarcza antykryzysowa 4.0
27 maja Sejm rozpocznie posiedzenie, na którym zajmie się projektem kolejnej ustawy w ramach tzw. Tarczy antykryzysowej. Projekt oprócz przepisów ws. pomocy w spłacie kredytów przewiduje zmiany np. w kwestii urlopów.
Rządowy projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 zakłada uruchomienie ponad 560 mln zł dopłaty do odsetek kredytów dla firm, które wpadły w kłopoty przez koronawirusa.
Zgodnie z projektem Bank Gospodarstwa Krajowego będzie dopłacał do kredytów zaciąganych przez firmy, które zostały dotknięte skutkami koronawirusa. W tym roku na dopłaty ma zostać przeznaczone blisko 300 mln zł; w 2021 r. ma być to 270 mln zł. Dopłaty będą wypłacane przez BGK ze środków nowo utworzonego Funduszu Dopłat do Oprocentowania.
Nowe przepisy mają również zapobiec wrogim przejęciom polskich firm przez zagraniczne podmioty spoza UE. CIR podkreślało w komunikacie, że taka ochrona jest konieczna, kiedy ze względu na koronawirusa, wycena polskich firm może być szczególnie niska. Nowe rozwiązania dotyczące kontroli przejęć spółek mają obowiązywać przez 2 lata. Transakcje nabycia znacznej liczby udziałów w takich spółkach będą kontrolowane przez prezesa UOKiK.
Nowe przepisy obejmą m.in. spółki publiczne i sektory gospodarcze związane np. z energią elektryczną, gazem, paliwami, telekomunikacją, przetwórstwem żywności, czy produkcją leków – jeśli ich przychody przekraczają 10 mln euro rocznie.
Oprócz przepisów dot. pomocy w spłacie kredytów, nowa ustawa antykryzysowa wprowadza szereg zmian w innych obszarach życia, m.in. w kwestii urlopów. W myśl propozycji pracodawca bez zgody pracownika będzie mógł wysłać go na urlop. “W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, pracodawca może udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni urlopu” – głosi jeden z artykułów ustawy.
Projekt przewiduje również wydłużenie do 28 czerwca prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego dla rodziców i opiekunów. Dotychczas zasiłek ten przewidziany był do 14 czerwca.
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres, na jaki zostały zamknięte żłobki, kluby dziecięce, przedszkola, szkoły, placówki pobytu dziennego oraz inne placówki lub w związku z niemożnością sprawowania opieki przez nianie lub opiekunów dziennych z powodu COVID-19. Z dodatkowego zasiłku mogą skorzystać rodzice i opiekunowie, którzy nie mogą posłać dzieci do placówek opiekuńczych z powodu zamknięcia tych placówek w związku z epidemią, ale także rodzice i opiekunowie, którzy pomimo otwarcia takiej placówki nie zdecydują się na posłanie do niej dziecka.
Inna z kolejnych zmian proponowanych w tarczy 4.0 dotyczy samorządów. “Na koniec roku budżetowego 2020 łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego nie może przekroczyć 80 proc. wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w tym roku budżetowym” – głosi projekt ustawy. W kolejnym przepisie określono, że w trakcie roku budżetowego kwota długu na koniec kwartału nie może przekraczać 80 proc. planowanych w danym roku budżetowym dochodów tej jednostki