Porady tygodnia

1.Od 1 listopada likwidacja odwrotnego obciążenia

Z dniem 1 listopada 2019 r. zostaną uchylone art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8, art. 17 ust. 1c-1h oraz art. 17 ust. 2a i 2b ustawy o VAT. Tym samym zlikwidowane zostanie stosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia między podatnikami krajowymi. Związane jest to z objęciem transakcji, podlegających obecnie mechanizmowi odwrotnego obciążenia, obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności.

W związku z tą zmianą:

  • nowe brzmienie otrzymają przepisy art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a i b ustawy o VAT, regulujące zasady odliczenia VAT od transakcji objętych odwrotnym obciążeniem; zmiany polegać będą na usunięciu z tych przepisów odwołań do, odpowiednio, art. 17 ust. 1 pkt 8 oraz art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT;
  • uchylony zostanie art. 101a ustawy o VAT regulujący zasady składania informacji podsumowujących VAT-27, składanych obecnie przez podatników dokonujących dostaw towarów lub świadczących usługi, dla których na podstawie przepisów art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT podatnikami są nabywcy;
  • uchylony zostanie art. 102 ust. 3 ustawy o VAT zawierający delegację ustawową do wydania rozporządzenia w sprawie wzoru informacji podsumowującej w obrocie krajowym;
  • nowe brzmienie otrzyma art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, w związku z tym od 1 listopada 2019 r. faktury dokumentujące transakcje krajowe (tj. między polskimi podatnikami) nie będą już musiały zawierać wyrazów “odwrotne obciążenie”. Wyjątkiem będą faktury wystawiane w listopadzie lub później, dotyczące dostaw lub usług dokonanych do 31 października 2019 r. (art. 10 ustawy zmieniającej z 9 sierpnia 2019 r.);
  • uchylony zostanie art. 108 ust. 4 ustawy o VAT – określający zasady zapłaty podatku w przypadku dostawy objętej odwrotnym obciążeniem;
  • nowe brzmienie otrzyma art. 99 ust. 9 ustawy o VAT, określający zasady rozliczania transakcji objętych odwrotnym obciążeniem, gdy podatnik nie składa deklaracji VAT-7/VAT-7K.

2.Zapłata na rachunek nieuwzględniony w rejestrze podatników VAT nie będzie kosztem

Od 1 stycznia 2020 r. zapłata dokonana na rachunek kontrahenta niewymieniony w rejestrze podatników VAT (biała lista podatników VAT) nie będzie kosztem podatkowym. Wyłączenie będzie dotyczyło sytuacji, w których kwota należności będzie przekraczała 15 000 zł. Jak się na to przygotować?

Przedsiębiorcy i ich służby finansowo-księgowe, by przygotować się do tych zmian, powinni opracować odpowiednie procedury. W ramach tych procedur osoby dokonujące płatności powinny mieć obowiązek sprawdzania, czy kontrahent wskazany na fakturze oraz rachunek, na który jest dokonywana zapłata, znajdują się w wykazie VAT.

Sprawdzenie rachunków w wykazie

Już teraz należy zacząć sprawdzanie, czy rachunki rozliczeniowe, na które dokonuje się wpłat, są w wykazie prowadzonym przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Wykaz dostępny jest na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Wykaz zastąpił dotychczas funkcjonujące listy podatników: zarejestrowanych, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT. Podmioty można wyszukiwać po nazwie podmiotu, numerze NIP, REGON lub po numerze konta bankowego przedsiębiorcy. Ze sprawdzaniem rachunków w przypadku dużych przedsiębiorców mających setki kontrahentów warto się pospieszyć, ponieważ możliwe jest złożenie do wykazu 10 zapytań dziennie o maksymalnie 30 podmiotów jednocześnie, co daje łącznie 300 podmiotów.

Jeżeli w wykazie nie ma rachunku kontrahenta, warto skontaktować się z wystawcą faktury, by wskazał rachunek znajdujący się w wykazie. Można to robić już teraz, mimo tego że do 31 grudnia 2019 r. płatności na rachunek inny, niż podany w wykazie, nie są wyłaczone z kosztów.

Przedsiębiorcy przyjmujący płatności powyżej 15 000 zł, powinni także sprawdzić na białej liście podatników VAT, czy numery rachunków ich firmy zgłoszone w urzędzie skarbowym (w przypadku spółki zarejestrowanej w KRS) albo za pośrednictwem CEIDG (w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej) są prawidłowe. Po 1 stycznia 2020 r. brak lub błędny rachunek narazi bowiem ich kontrahentów na sankcje.

Zawiadomienie fiskusa

Jeżeli po 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorca dokona przez pomyłkę lub z konieczności wpłaty:

  • na rachunek rozliczeniowy nieujęty w wykazie, i
  • przekraczającej 15 000 zł,

powinien być przygotowany na konieczność zawiadomienia o tym fiskusa w terminie 3 dni. W tym celu konieczne będzie także ustalenie właściwego dla wystawcy faktury urzędu skarbowego. Przy tym właściwy urząd skarbowy należy ustalić według miejsca zamieszkania lub siedziby kontrahenta. Może to być w praktyce kłopotliwe, co więcej dany wystawca faktury może podlegać pod wyspecjalizowany urząd skarbowy. Przed zapłaceniem faktury warto będzie zatem poprosić wystawcę faktury o wskazanie, pod który urząd skarbowy podlega.

Ustawodawca nie przedstawił wzoru takiego zawiadomienia. Podatnik będzie zatem obowiązany opracować samodzielnie taki wzór. Od przyszłego roku w przypadku niezłożenia takiego zawiadomienia w opisanych wypadkach wydatek należy objąć wyłączeniem z kosztów określonym w art. 22p updof i art. 15d updop .